Afgelopen nacht vond de 25e editie plaats van de Verkeersveilige Nacht in Oost-Vlaanderen. Op een honderdtal locaties werden controles gehouden door een 200-tal politieagenten. Bijkomende aandacht was er deze editie voor druggebruik in het verkeer. In totaal werden 761 inbreuken vastgesteld op snelheid, alcohol en drugs. 

Het aantal gecontroleerde voertuigen en bestuurders lag dit jaar een stuk lager dan tijdens de vorige edities. De coronamaatregelen, het slechte weer en de sluiting van het nachtleven speelden daarbij een rol. Vorig jaar kon de Verkeerveilige Nacht zelfs niet plaatsvinden omwille van coronavirus.

"Het aantal gecontroleerde bestuurders op alcohol en drugs liggen lager dan voorbije edities, maar grote conclusies kunnen we daar omwille van de bijzondere omstandigheden niet aan koppelen. We hebben de actie dit jaar ook ruim aangekondigd, dus ik hoop dat het preventieve aspect ook zijn impact heeft gehad. Het is belangrijk dat mensen weten dat ze gecontroleerd kunnen worden. Zeker voor drugs ligt de effectieve pakkans vandaag nog laag." 

Carina Van Cauter, gouverneur Oost-Vlaanderen

Van de gecontroleerde bestuurders op alcohol tekende 4,8% positief, voor drugs werd bij 6,1% van de gecontroleerde personen een speekseltest afgenomen. Opvallend is wel het grote aantal snelheidsovertredingen, ondanks de zeer slechte weersomstandigheden. Van de 4323 gecontroleerde bestuurders reeds maar liefst 15,8% te snel.

"Door de grote regenval was het zicht op de weg vaak beperkt, water op het wegdek zorgde ook voor watergladheid. Het is onverantwoord dat er alsnog zoveel mensen te snel rijden. Maar het is jammer genoeg een algemene tendens die tijdens corona nog versterkt werd."

Carina Van Cauter, gouverneur Oost-Vlaanderen

Verdere controles op alcohol én drugs blijven belangrijk. Tijdens de eerste zes maanden van 2021 werden in Oost-Vlaanderen al 50% meer drugsinbreuken vastgesteld dan in diezelfde periode in 2020.

"We zien in de statistieken dat het aantal drugsinbreuken in het verkeer stijgt. Doorheen de jaren is er een sterke maatschappelijke bewustwording gegroeid omtrent de gevaren van alcohol in het verkeer. Het is belangrijk dat deze bewustwording ook rond drugs versterkt wordt. Daarom hebben we in Oost-Vlaanderen van deze verkeersveilige nacht gebruik gemaakt om naast alcohol ook drugs onder de aandacht te brengen."

Carina Van Cauter, gouverneur Oost-Vlaanderen

De pakkans is een belangrijke ontradende factor voor het gebruik van alcohol en/of drugs achter het stuur. Uit cijfers van VIAS (*) blijkt dat de gepercipieerde pakkans voor drugs een stuk lager ligt dan voor alcohol: 14% versus 22% in 2018. Uit diezelfde cijfers blijkt ook dat 24,1% van de Belgische deelnemers effectief gecontroleerd werd op alcohol in het jaar voordien, maar slechts 4,1% van de deelnemers onderging een drugscontrole. Met andere woorden: de objectieve en gepercipieerde pakkans liggen voor alcohol erg dicht bij elkaar, voor drugs is het verschil groot: 14% denkt dat het risico groot is om gecontroleerd te worden, maar slechts 4,1% werd effectief gecontroleerd. Naast sensibilisering moeten er dus ook meer gecontroleerd worden. Een boodschap die ook onderschreven wordt door het parket Oost-Vlaanderen:

"Het parket Oost-Vlaanderen heeft de politie verzocht om in de mate van het mogelijke bij elk verkeersongeval waarvoor men wordt opgeroepen een drugstest af te nemen. Hierbij hoeft men de checklist van de uiterlijke kenmerken niet te overlopen zoals men dat doet bij gewone controles en kan men meteen overgaan tot het testen op druggebruik. We benaderen zo de aanpak van alcohol en drugs in het verkeer op een gelijke manier en verhogen aldus de pakkans op druggebruik."

Parket Oost-Vlaanderen

Politiezones kunnen gebruik maken van speekseltesten en -collectoren om te testen op drugsgebruik. Dit maakt de controle een stuk eenvoudiger dan in het verleden.

"Het aantal verkeersongevallen waarbij bestuurders onder invloed rijden van drugs stijgt jaarlijks. In 2019 waren er 889 ongevallen te wijten aan het gebruik van drugs achter het stuur en ondanks de coronamaatregelen steeg dat in 2020 verder naar 913 ongevallen. De pakkans voor bestuurders die onder invloed rijden moet naar omhoog. We gaan het huidige raamcontract om drugstesten te bestellen vernieuwen en een veelvoud aan drugstesten ter beschikking stellen van de politiezones. Concreet gaan we van 36.000 beschikbare testen in 2020, naar 50.000 in 2021 en 100.000 in 2022. Zo kunnen we een beter beeld krijgen van de werkelijke omvang van drugsgebruik in het verkeer."

Vincent Van Quickenborne, minister van Justitie

(*) Vias institute (2021). België – ESRA2 Landen factsheet. ESRA2 survey (E-Survey of Road users’ Attitudes)